Podstawy rachunkowości 22.10.2011 literatura Alicja Dziuba Burczyk Podstawy rachunkowości zasady rachunkowości Zasada memoriałowa koszty i przychody ujmuje się w okresie którego dotyczą i przeciwstwia się ze sobą Zasada podmiotowości wszystkie operacje w firmie rozpatruje się z punktu widzenia tej jednostki (naszego) Zasada kontynuacji zakłada że jednostka będzie kontynuowała działalność z roku na rok i wyraźnie nie ograniczy działalności Zasada istotności polega na wyodrębnieniu wszystkich składników majątku firmy i źródeł ich pochodzenia które są istotne dla danej sytuacji majątkowej i finansowej jednostki Zasada ostrożności według ustawy poszczególne składniki aktywów i pasywów wycenia się dostosowując rzeczywiście poniesione na ich nabycie koszty z zachowaniem ostrożności
koszty należy w księgach odzwierciedlić wtedy gdy są poniesione a nawet wtedy gdy są prawdopodobne a przychody są pewne
I] Co to są aktywa, jaka jest ich struktura? Ogół majątku jednostki zarówno w postaci majątku trwałego, jak i majątku obrotowego nosi w rachunkowości miano aktywów. Aktywa – to majątek który powstał w wyniku przeszłych zdarzeń gospodarczych kontrolowany przez jednostkę mający w przyszłości generować korzyści ekonomiczne Są nimi budynki, maszyny, środki transportowe, zapasy materiałów, towarów, produktów, środki pieniężne, środki w rozrachunkach itp. Całość majątku, którym dysponuje jednostka gospodarcza dzieli się na 1. majątek trwały (aktywa) majątek obrotowy (aktywa). 1 Majątek trwały (długoterminowy) stanowią składniki majątkowe o długotrwałym okresie użytkowania oraz związania z jednostką. Składniki majątkowe długotrwale użytkowane w procesie gospodarczym jednostki zużywają się stopniowo, tracąc swoją przydatność oraz wartość. Chodzi tu o najbardziej powszechną grupę składników majątku trwałego, czyli środki trwałe. Do środków trwałych zaliczamy grunty, budynki i budowle, urządzenia techniczne i maszyny, środki transportu, środki trwałe w budowie, itp. Na majątek trwały składają się w szczególności rzeczowy majątek trwały, wartości niematerialne i prawne, inwestycje długoterminowe, należności długoterminowe.
2 Majątek obrotowy w postaci rzeczowej, finansowej oraz należności. Do majątku obrotowego zaliczane są zasoby, które w przypadku zasobów rzeczowych są przeznaczone do zbycia lub zużycia w okresie do 1 roku. Do rzeczowego majątku obrotowego zalicza się zapasy, które ze względu na przeznaczenie w danej jednostce gospodarczej dzieli się na materiały, półprodukty i produkty w toku, produkty gotowe, towary. Materiały są nabywane w celu zużycia na własne potrzeby jednostki. Półprodukty i produkty w toku to nie zakończone jeszcze na dany moment wyroby własnej produkcji oraz nie zakończone jeszcze roboty i usługi. Produkty gotowe to wykonane we własnym zakresie i przeznaczone do sprzedaży innym jednostkom zakończone produkty i usługi. Towary to rzeczowe składniki majątku obrotowego nabyte w celu sprzedaży w stanie przetworzonym. Do majątku obrotowego zalicza się także należności krótkoterminowe – to środki pieniężne w rozrachunkach, inwestycje krótkoterminowe – np. udziały w innych jednostkach, papiery wartościowe, udzielone pożyczki, środki pieniężne w kasie i na rachunkach bankowych, itp.
2] Co to są pasywa, jaka jest ich struktura? Pasywa są to źródła pochodzenia środków gospodarczych, które obejmują źródła własne i źródła obce. Każda jednostka gospodarcza, stanowiąca podmiot rachunkowości jest wyodrębniona majątkowo. Wyodrębnienie majątkowe jednostki oznacza oddzielenie majątku jednostki od majątku osobistego jej właścicieli. W księgach rachunkowych jednostki majątek musi mieć określone wartościowo swoje źródła pochodzenia, czyli źródła finansowania. Źródła pozyskania składników majątku w zależności od tego czy przekazali je właściciele jednostki, bądź jednostka wypracowała je sama, czy też wyposażyły ją osoby obce określa się jako kapitały (fundusze) własne - odzwierciedla udział finansowy właścicieli w danej jednostce. Są to prawa podmiotowe właścicieli do majątku jednostki, określone przez kwotę kapitału własnego. -kapitał bezpośrednio wniesiony przez właścicieli jednostki - kapitał pochodzący z zysków pozostawionych do dyspozycji jednostki: kapitału zapasowego i rezerwowego oraz nie podzielonego zysku. kapitały (fundusze) obce. Kapitały obce to aktualne zobowiązania jednostki wynikające z przeszłych zdarzeń gospodarczych. Kapitały te stanowią obce źródło finansowania zasobów majątkowych, które zostały postawione do dyspozycji jednostki na określony czas. Zwrot kapitału obcego to uregulowanie zaciągniętego zobowiązania. W ramach kapitałów obcych rozróżniamy: kredyty bankowe, pożyczki, zobowiązania handlowe itp.
Pasywa 1. kapitał podstawowy(własny) 2. kapitał zapasowy- obligatoryjnie tworzony na koniec każdego roku 8% zysku netto przeznacza się aż do gdy osiągnie on 1/3 akcyjnego 3. kapitał rezerwowy 4. kapitał z aktualizacji wyceny koryguje wartość długo terminowych aktywów finansowych. Wzrost wartości środków trwałych na skutek przeszacowania 5. zysk z lat ubiegłych (wielkość dodatnia) 6. zobowiązania długoterminowe ( powyżej 12m ) 7. zobowiązania z tytułu wyemitowanych dłużnych papierów wartościowych 8. zobowiązania krótkoterminowe to zobowiązania z tytułu dostaw i usług, zaciągniętych kredytów i pożyczek, emisji, obligacji do roku i inne 9. rozliczenia miedzy okresowe bierne – rezerwa na przyszłe płatności na prąd i rachunki późniejsze Weksel bezwarunkowe zobowiązanie wypłaty
funkcjonowanie kont aktywów i pasywów
Wn debet Aktywa środki trwałe Ma Zapisano po stronie Wn Zapisano po stronie Ma Obciążono konto Uznano konto O -Dt suma kont zapisanych O – Ct saldo końcowe różnica miedzy obrotami kont nazywa się saldem konta saldo konta przyjmuje nazwę obrotu większego zapisane jest po przeciwnej stronie konta po to by rachunek się zbilansował wykład z dn.27.11.2011 Operacje gospodarcze w księgach rachunkowych ewidencjonuje się zgodnie z zasadą równowagi i przeciwwagi tzn każda operacja jest zapisana na dwóch kontach po przeciwstawnych stronach tej samej wartości. Zapisanie operacji po stronie debet (Wn ) nazywa się obciążeniem konta, zapisaniem w ciężar konta, debetowanie konta. Zapisanie po kredycie na koncie ( Ma ) nazywa się uznaniem konta, zapisaniem na dobro konta. Bez względu na układ graficzny każde konto zawiera następujące dane: - nazwę - numer z planu kont jednostki gospodarczej - symbol - drugie przeciwstawne konto oznaczone - datę zapisu księgowego Konta wynikowe - to konta kosztów i przychodów nie mają stanów początkowych i stanów końcowych Każdą operację rozpatrujemy tylko z naszego punktu widzenia Koszty proste - układ rodzajowy kosztów - zużycie materiałów i energii - koszty zużycia materiałów podstawowych które stanowią zawartość produktu - materiał pomocniczy nadający specyficzne cechy produktom - wynagrodzenie z tytułu a) umowy o pracę b) umowy o dzieło itp kosztem dla firm są wynagrodzenia brutto Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia na rzecz pracownika. - składki ubezpieczenia społecznego które płaci pracodawca -wydatki na BHP - odpisy na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych - koszty szkoleń pracowników i inne Amortyzacja to koszt zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych Usługi obce stanowią zlecone innym jednostką zadania związane z działalnością operacyjną niezaliczone do innych kosztów np. remonty maszyn i urządzeń, konserwacja środków trwałych, ochrona mienia. Podatki i opłaty stanowią wydatki na pokrycie zobowiązań publiczno-prawnych np. podatek od nieruchomości, podatek od środków transportu, rolny, leśny, opłaty sądowe i administracyjne.
|